کامپیوتر و نرم
افزار با ورود خود به دنیای امروزی، تغییرات شگرف و گسترده ای را در همه چیز ایجاد
کردند. نرم افزارهای مختلف توانایی ها و قابلیت های زیادی را به انسان داد و کارها
را برای او آسان تر و سریع تر کرد. در حوزه های فنی و مهندسی هم نرم افزارهای تخصصی
زیادی تاکنون تولید شده است که به یاری مهندسان می آید.
در حوزه مهندسی برق
نیز نرم افزارهای تخصصی زیاد و متنوعی وجود دارد که در این مقاله به معرفی تعدادی
از مهم ترین آنها می پردازیم.
برخی از
مهم ترین نرم افزارهای تخصصی مهندسی برق :
میکروکنترلرAVR :
میکروهای
AVR دارای
انعطاف پذیری غیر قابل مقایسه و بی همتایی هستند. آنها قادر به ترکیب هر نوع کدی
با یک معماری کارامد از طریق زبانهای C و Assembly هستند و قادرند از
طریق این برنامه ها تمام پارامترهای ممکن در یک سیکل یا چرخه ماشین را با دقت
بسیار بالا هماهنگ کنند. میکرو کنترلر AVR به منظور اجرای دستورالعملهای
قدرتمند در یک سیکل کلاک(ساعت) به اندازه کافی سریع است و می تواند برای شما آزادی
عملی را که احتیاج دارید به منظور بهینه سازی توان مصرفی فراهم کند.
نرم
افزار Desginer 555
: نرم افزاری ساده برای طراحی و محاسبات مدارات ساخته شده
با IC 555 و IC 556 می باشد.
نرم افزار BASCOM : نرم افزار BASCOM یکی از قوی ترین نرم افزار های
کامپایلری است که برای میکرو کنترلر ها ارائه شده است این نرم افزار که در واقع از
زبان برنامه نویسی BASIC استفاده
می کند قابلیت های زیادی از ابتدای برنامه نویسی و کامپایل و تولید فایل
HEX تا
پروگرام کردن برنامه بر روی میکرو داراست.
نرم افزار Dialux: دیالوکس نرم افزاری جهت محاسبات روشنایی می باشد که کار طراحی
روشنایی را برای کاربران و مهندسین برق بسیار ساده کرده است. این نرم افزار
با قرار دادن ابزار های ویژه طراحی این امکان را به کاربر می دهد که فایل اتوکد
خود را با پسوند dxp در داخل نرم افزار
Dialux باز
کرده و چراغهای موجود در بازار را با دانلود Plugin های رایگان دراینترنت نظیر
Osram یا
Philips در
طراحی خود با سلیقه شخصی قرار دهد و محاسبات روشنایی را که با دست بسیار زمان گیر
و خسته کننده و با خطای زیاد می باشد را در این نرم افزار انجام دهد. همچنین این
نرم افزار این قابلیت ویژه را داراست که تمامی اجزا و وسایل بکار رفته در یک خانه
را (نظیر مبلمان یا میز مطالعه یا حتی گلدان) می تواند به طراحی اپراتور بیافزاید.
همچنین از دیگر قابلیت های ویژه این نرم افزار محاسبه روشنایی معابر می باشد و
البته تمامی این طراحی ها را به صورت سه بعدی می توان مشاهده کرد و تمامی محاسبات
در قالب یک فایل PDF عرضه می شوند. در واقع با یک طراحی مناسب و بجا و استفاده از
لامپهای دارای شعاع نور مناسب می توان به بهترین شیوه از روشنایی که اساس زندگی
مدرن می باشد بهره برد.
نرم افزار Electrical Calculation : نرم افزاری ساده و آزمایشگاهی و کاربردی جهت محاسبات
سطح مقطع باس بارها، افت ولتاژ در شین ها ، محاسبات کابل و افت ولتاژ در کابلها،
محاسبات ستاره مثلث (تبدیل به یکدیگر) و محاسبه فرکانس تشدید(رزنانس)، بانک داده ای مربوط به ثابت های مورد استفاده در محاسبات الکتریکی، تغییر واحدها به یکدیگر مورد
استفاده در محاسبات الکتریکی، محاسبات مربوط به ضریب توان در ساده ترین، کاربردی
ترین و به صرفه ترین روش ممکن به لحاظ اقتصادی با روشهای مختلف و …
نرم افزار ETAP : نرم افزار ETAP یک برنامه آنالیز جامع جهت
طراحی،شبیه سازی و عملکرد تولید و توزیع سیستمهای توان الکتریکی است.این نرم افزار
در 88% نیروگاههای هسته ای آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع یک شبیه
سازی گرافیکی سیستمهای تولید و توزیع فشار قوی است که به صورت کاملا گرافیکی کار
می کند و از ابزارهای موجود در آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• آنالیز دشارژ و تعیین اندازه باتری
• آنالیز اتصال کوتاه در حالت DC
• آنالیز پخش بار در حالتDC
• آنالیز پخش بار بهینه
• آنالیز پایداری گذرا
• آنالیز اتصال کوتاه
• آنالیز میزان هارمونیکها در درایورهای فرکانس متغیر در کنترل دور
موتورهای الکتریکی و همچنین منابع تغذیه
بدون وقفه
• آنالیز کابلهای زیر زمینی
نرم افزار IC-Databook : در این نرم افزار شما می توانید
اطلاعات اکثر IC های معروف سری 74 و 40 را که در واقع
ترتیب پایه ها، جدول کارکرد و کار IC را شامل می شود ملاحظه نمایید. در کل این نرم افزار شامل 230 آی سی
مختلف
می باشد، همچنین شما به راحتی می توانید IC جدیدی که دوست دارید به آن
اضافه نمایید.
نرم
افزار
LabView
: لب
ویو تحولی
اساسی و نوین در شیوه های زبانهای برنامه نویسی ایجاد کرده است. برنامه نویسان
LABVIEW بدون
نوشتن هیچ کدی برنامه های قدرت مندی را تنها با ابزارهای گرافیکی موجود در برنامه
ایجاد میکنند شما با این نرم افزار میتونید با استفاده از زبان برنامه نویسی
“G” به
برنامه نویسی شی گرا بپردازید(درباره برنامه نویسی شی گرا توضیح مختصری در پایان
همین بخش ارائه شده است ) . روش کار بسیار ساده میباشد و به این صورت است که تنها
اشیاء را از پالتهای control و functions برداشته ودر پنجره
front panel قرار
میدهند و سپس به وسیله سیم کشی های صحیح آنها را به یکدیگر اتصال میدهندLABVIEW یک زبان برنامه
نویسی همه منظوره بوده و با آن میتوان کارهای برنامه نویسی شبکه ، پایگاه داده ، ورودی
و خروجی فایل و غیره را انجام داد. اما اوج قدرت LABVIEW در کار با پورتهای سریال و
موازی و مدارهای واسط کامپیوتری ، عمل کنترل و اتوماسیون و پردازش داده ها است. در
LABVIEW شما یک
واسط کاربری به نام front panel برای خودتان میسازید. این واسط
شامل ابزارهای کنترلی (مثل کلیدها) ویا ابزارهای نمایشی (مثل درجه
ها-گرافها-نمایشگرها) می باشد.
نرم افزار Orcad : نرم افزارorcad یکی از قدیمی ترین
و قدرتمندترین نرم افزارهای رسم شماتیک ، طراحی مدارهای الکترونیکی، شبیه سازی طرح
الکترونیکی، طرح پشت فیبر مدار چاپی وطرح layout است.
نرم افزار Protel : نرم افزار Design Explorer 99 SE محصول شرکت
Protel است
که در صنعت بیشتر به نام Protel شناخته شده است. این نرم افزار
ابزاری حرفه ای برای طراحی فیبر مدار چاپی می باشد. صنعت طراحی
PCB در
ایران بر پایه این نرم افزار استوار است و بیش از 99 درصد شرکتها و کارخانجات و
کارگاهها از این نرم افزار استفاده می کنند حتی اکثریت شرکت های فعال در زمینه
صنعت الکترونیک مسلط بودن به این نرم افزار را جزو شرایط استخدام نیروی کار خود
قرار می دهند.
نرم افزار PROTEUS : شاید شما با نرم
افزارهای شبیه سازی زیادی کار کرده باشید که معمولا یا پیچیده هستند و یا اینکه
امکانات کمی دارند.به چند دلیل عمده این نرم افزار محبوبیت پیدا کرده است:
1. کارکرد آسان آن که با کمترین آموزش و کمی تمرین
میتوان به راحتی با آن کار کرد
2. قابلیتهای گرافیکی: در این نرم افزار محیط
گرافیکی بسیار زیبایی برای کاربر فراهم شده که حتی کوچکترین جزئیات مثل جهت جریان
در مدار و شارژ و دشارژ یک خازن به صورت گرافیکی و جذاب نشان داده میشود.
3. کارایی بالای نرم افزار: در عین سادگی ، نرم
افزار کارایی زیادی دارد.
نرم افزار MatLab : یک
نرم افزار قوی جهت دانشجویان و محققین رشته های ریاضی و مهندسی است که اولین نگارش
آن در دانشگاه نیومکزیکو و استانفورد در سال ١٩٧٠ در جهت حل مسائل تئوری ماتریسها،
جبر خطی و آنالیز عددی بوجود آمد و امروزه صدها هزار کاربر دانشگاهی، آکادمیک،
صنعتی و ... در زمینه های بسیار متنوع مهندسی نظیر ریاضیات پیشرفته، جبر خطی،
مخابرات، مهندسی سیستم و ... با MATLAB بعنوان یکی
از اولین محیط های محاسباتی و تکنیکی که قادر به حل مسائل آنهاست، آشنا می شوند.
ریاضیات، زبان مشترک بسیاری از علوم مهندسی است. ماتریس ها، معادلات
دیفرانسیل، رشته های عددی اطلاعات، ترسیمات و گراف ها از لوازم اصلی بکار گرفته در
ریاضیات و نیز در MATLAB هستند.
MATLAB اکنون
یک سیستم مؤثر و زبان برنامه نویسی بسیاری از محاسبات علمی و مهندسی است.
